هنگامه قاضیانی که این روزها فیلم ˝با دیگران˝ را در اکران دارد معتقد است تعریف نقش زنان میانسال در سینمای ایران دچار اشکال است.
به گزارش سرویس سینمایی هنرآنلاین / کارنامه کاری قاضیاتی علی رغم دوران طولانی بازیگریش ( چهاردهسال) کوچک اما پر بار و قابل توجه است و عموما سالی یک فیلم بیشتر بازی نمیکند اما همیشه نقشهایی را بازی میکند که جای کار دارد و نظرات متفاوت منتقدان و اهالی سینما را به دست میآورد. نقشهایی که شمایل قابل باوری از زنان سرزمین ایران با کاراکترهای مختلف است. با قاضیانی به بهانه اکران فیلم سینمایی "با دیگران" و ویژگیهای نقش زنانی که ایفا میکند گفت وگویی انجام دادهایم. در سالهای اخیر متخصص ایفای نقش زنان میانسال آرام و صبور ایرانی شدهاید. این نقشها برایتان چه ویژگیهایی دارد؟
زیاد واژه میانسال را درک نمیکنم. فیلمنامههایی که برای بازی به من پیشنهاد میشود و میخوانمشان اغلب با این جمله شروع می شود شخصیت زن، زن میانسالی است که فلان شغل را دارد و در حدود سی و هفت سال سن دارد. در حالی که نباید فراموش کنیم تعریف سن میانسالی نسبت به سالهای قبل تفاوت کرده است و به زنهای زیر شصت سال میانسال گفته میشود و این گفته هم مبنای علمی دارد و سن میانسالی دستخوش تغییر شده است و عموما در فیلمهای ما زنهای خیلی جوان هم میانسال گفته میشوند و نمیدانم دوستان فیلمنامهنویس چه زمانی میخواهند این دیدگاه اشتباهشان را تغییر بدهند و اصرار دارند که زن میانسال در حدود سی و خوردهای سن دارد. داستان تخصص ایفای نقشهایی که اشاره کردید. برای من یک جور اعتبار است. زیرا با این نقشها فاصله زیادی دارم و نه مادرم و نه مادر بزرگم زنهایی از این جنس بودند. شما وقتی نقش طبقهای را بازی میکنید که متعلق به آن هستید. کارتان حین بازی آسانتر است و چون با این طبقه بیگانهام حین بازی با چالشهای زیادی روبه رو میشوم . صادقانه میگویم در دورانی که از 11 فیلمنامه پیشنهادی برای بازی به دستم می رسد فقط دو تا فیلمنامه خوب وجود دارد و طبیعی است باید نقشهایی را بازی کنم که جای کار کردن برایم دارد و ممکن است این فیلمها آثار پر فروشی هم نباشند. برای خودم قابی درست کردهام که این قاب خیلی با زحمت ساخته شده است. این قاب با پشتیبانی خاصی، حمایت و باند و مافیا به وجود نیامده است. چون مستقل و روی پای خودم بودهام و در این چهارده سال کلی زحمت کشیدهام . دورهای که از فیلم "سایه روشن" شروع میشود و تا به حال ادامه داشته و تمایلی ندارم با انتخاب نادرست خرابش کنم . برای خراب نکردن این قاب ترجیح میدهم نقش هایی را بازی کنم که نقشهای محترمی هستند.
منظورتان از نقشهای محترم چیست ؟
محترم این نیست که بروم نقش "مریم مقدس" را بازی کنم و منظورم این نوع نقشها نیست و گاهی اوقات میشود نقش یک زن خیابانی را بازی کرد. اما آنقدر نقش را خوب کار کنید که نقش محترم و آبرومند شود. نقش محترم از دیدگاهم یک تعریف دارد. نقشی که جای کار کردن داشته باشد و به گونهای باشد که مردمی که به من لطف زیاد دارند با دیدنش از من ناراحت نشوند. مردمی که در کوچه و خیابان از من میخواهند همیشه نقشهای با کیفیت بازی کنم و این مسئله باعث میشود که من اصلا جرات نکنم حتی نقشهای متوسط بازی کنم. نقش طاهره هم در فیلم "با دیگران" برایم جای کار داشت و روزهای متمادی در سکانسهای بیمارستان دستم مدام درآب ژاول و لابه لای ملافههای عفونی بود در بیمارستان قائم کار میکردم و برای کارم ارزش قائل بودم.
در دو سال قبل در فیلم "روزهای زندگی" نقش دکتر را بازی کرده بودید. پرستار بودن طاهره برایتان چه ویژگیهایی داشت؟
برایم مهم بود. البته در فیلم "با دیگران" طاهره در بخش خدمات بیمارستان کار میکند. در "روزهای زندگی" نقش پزشک را بازی میکردم و یادم میآید بعد از بردن سیمرغ از فجر به خاطر بازی دراین فیلم برخی از همکاران عزیزم اظهار نظر کرده بودند که نقش چندان جای کار نداشت و نباید سیمرغ میگرفت و این دوستان دو سال بعد عنوان کردند که جایزه قاضیانی به حق بوده است! و نقش، نقش سنگین و دشواری بوده است. البته مشخص است که این دوستان در جشنواره آن سال فیلم را ندیده بودند و همینطوری اظهار نظر کرده بودند و حقانیت من به خاطر بردن سیمرغ به اثبات رسید و با خیال راحت دو سیمرغم را که به دست آوردهام دوباره در دستانم فشردم. در هرصورت دوسال از بازیام در نقش دکتر لیلا سهرابی در فیلم "روزهای زندگی "گذشت و در دولت جدید وزارت بهداشت (دکترهاشمی ) در روز پرستار در اواخر اسفند ماه به خاطر بازی در این فیلم لقب پرستار سینما و لباس پرستاری را به من اهدا کرد و دوباره این نقش برایم زنده شد.
نوع نگاهها در این مدت تغییرات زیادی کرده است؟
بله، در اینجا بخل، حسادت و غرورهای کاذب وجود دارد و امسال کلمه کاذب را زیاد به کار میبرم و نمیخواهم مثل گذشته سکوت کنم. همه همکاران مدام در رسانههای مختلف مشغول اظهار نظر کردن هستند و فکر میکنم این سکوتم که ریشهاش به تربیت خانوادگیم بر میگردد زیادی طولانی شده است . 14 سال حضور در بازیگری آن هم در سال های ضعیف سینمای ایران عمری است و به جز خدا هیچ پشتیبان ول ابی ندارم .البته پشتیبان زمینی درست کردن کار سختی نیست. نیروی آن بالا مشغول نظاره کردن است و باعث سربلندیم است و هر فیلمی که بازی کرده ام در زمان خودش و یا بعدها مورد توجه قرار گرفت.
خیلی از بازیگران درجه یک هالیوود مثل مریل استریپ با بازی در فیلم پلهای مدسین کانتی در نقش زنان معمولی درخششان را ادامه می دهند ؟
بله ، کسی هم به این خانم میانسال نمی گوید! . الان در سینمای بازیگر زن میانسال زیاد داریم. در سینمای ایران پنج بازیگر زن هم سال من فعالیت می کنند و البته اسمشان را نمی برم . در میان این دوستان هم سن من فقط به صراحت سنم را الانم کردهام . منی که در سنین جوانی زود صاحب فرزند شدهام و پسر بزرگ دارم . این تصور حتی میان فیلم نامه نویسان وجود دارد که من از آنها بزرگترم و این دوستان هنوز نقش دختران جوان و تین اینجی بازی می کنند و عاشق می شوند و من چون اعلام کرده ام که یک پسر بزرگ دارم . باید نقش های دیگری بازی کنم . البته علاقه ای هم به بازی در این نوع نقش ها ندارم و دوست دارم با توجه به قابلیت و توانایی بازیگر نقش پیشنهاد شود و نخواهند بازیگر مدام در یک نقش تکرار شوند. همانطوری که گفتید در سینمای هالیوود خیلی از نقشهای خوب برای سنین بالای چهل سالگی نوشته می شود و سن چهل سالگی اوج احساسات زنانه است.
خیلی ها به موضوع قبلا طرح شده در فیلم (رحم اجارهای) اشاره کرده اند، نقش طاهره در فیلم "بادیگران" چه تفاوتی داشت که آن را پذیرفتید؟
در این فیلم رحم اجاره داده نمیشود. بلکه رحم در اختیار خانوادهای قرار میگیرد که به واسطه نداشتن بچه در معرض فروپاشی قرار دارد و زن این کار را به عنوان نذر انجام میدهد و این زن چون قبلا بچه سقط کرده و این درد را کشیده است؛ دلش میخواهد برای عاقبت به خیری فرزندانش این کار را انجام بدهد . هرکسی بنا به توانش برای عاقبت به خیری خانوادهاش کاری انجام میدهد و طاهره هم چون وضع مالی مناسبی ندارد، این راه را انتخاب میکند تا برکت به خانواده اش برسد .